Współodczuwanie - numer 54

  Marzec 2010

Święto Drzewa

COP 15

Zasadź dobry klimat

Klub Gaja wziął udział w światowym szczycie klimatycznym w Kopenhadze – COP 15. Wśród uczestników konferencji i mieszkańców Kopenhagi rozdaliśmy razem z wolontariuszami 10 tysięcy certyfikowanych nasion dębów z Puszczy Białowieskiej, pozostałości ostatnich w Europie lasów pierwotnych liściastych i mieszanych. To był dobry pomysł promocji dzie-dzictwa przyrodniczego Polski. Nasiona dzięki wsparciu Lasów Państwowych otrzymaliśmy z Biura Nasiennictwa Leśnego. Żołędzie znajdowały się w kopercie z pełną instrukcją, jak i gdzie je posadzić. Całe wydarzenie odbyło się pod hasłem Zasadź dobry klimat i spotkało się z ciepłym przyjęciem w szczególności przez Duńczyków, którzy chcieli posadzić po kilka dębów w swoich ogrodach czy na balkonach.

Do Kopenhagi przenieśliśmy także rzeźby Tree Hugger Project z artystycznej akcji Agnieszki Gradzik i Wiktora Szostalo, które prezentowaliśmy podczas COP 14 w Poznaniu w 2008 r. Wydarzenie Zasadź dobry klimat możliwe było dzięki wsparciu partnera programu Święta Drzewa – firmy LeasePlan, której dziękujemy! Rzeczpospolita napisała: W tłumie wyróżniał się polski Klub Gaja, a pewien francuski dziennikarz działania pięcioosobowej ekipy Klubu Gaja skwitował stwierdzeniem: You are everywhere! (Jesteście wszędzie!).

Według wielu obserwatorów konferencja zakończyła się jednak fiaskiem i wzbudziła rozczarowanie. Jacek Bożek skomen-tował to po powrocie w jednym z wywiadów – Przede wszystkim po tym co zobaczyłem i zrozumiałem w Kopenhadze muszę wyraźnie rozgraniczyć to co się dzieje na świecie od tego co się dzieje w Polsce. Z punktu widzenia polityki globalnej COP 15 był porażką. W zasadzie nie podjęto żadnych decyzji i znów odsunięto wszystko na następny rok. Wielkim sukcesem określa się ustanowienie funduszu dla krajów rozwijających się, ale przecież nie wiadomo kto będzie dawał pieniądze i na jakich zasadach więc i to oddala się w czasie. Oczywiście trzeba pamiętać, że szczyt w Kopenhadze to następstwo pewne-go procesu. To nie pierwsze czy drugie spotkanie, ale jak mówi jego numeracja już 15. Czyli mężowie stanu, ważni ludzie spotykają się co rok. I co? I nic. Albo bardzo niewiele . To jest niedobry sygnał dla świata. Poziom komplikacji tej sytuacji jest taki, że nie można się już łudzić, że ktoś wymyśli jedno dobre rozwiązanie. Polityka globalna stała się kompletnie niesterowalna.

Mówię niesterowalna, ponieważ chcę podkreślić, że ludzie owszem dochodzą do jakiegoś wspólnego wniosku, ale potem nie potrafią razem sterować tym wielkim globalnym statkiem w jednym i tym samym kierunku. Każdy chce płynąć w swoją stronę i w końcu statek dryfuje. To mój ogląd sprawy z punktu widzenia globalnego. Z punktu widzenia europejskiego w Kopenhadze Unia Europejska bez wątpienia stała się liderem nadchodzących zmian. Na początku konferencji udzieliłem pewnego wywiadu, który wielu organizacjom pozarządowym nie spodobał się. One mówiły, że w ciągu 20 lat trzeba ograni-czyć emisję o 50 procent, a ja powiedziałem, że w tym czasie ograniczenie jej o 20 procent będzie wielkim sukcesem i nadal tak uważam.

Pomysł posadzenia żołędzi wzbudzał zainteresowanie	Jacek Bożek i Achim Steiner - zastępca sekretarza generalnego ONZ rozmawiaja o sadzeniu dzrew i wpływie tych działań na redukcję emisji dwutlenku węgla

Sadzimy drzewa dla całej Ziemi

W ubiegłym roku do kampanii sadzenia drzew prowadzonej przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) dopisaliśmy 73 700 drzew zasadzonych w Polsce i na świecie w ramach Święta Drzewa Klubu Gaja. W tym roku dopisa-liśmy kolejne drzewa. Dzięki Waszemu zaangażowaniu posadziliśmy 63 155 drzew, a do programu przyłączyło się 40 tys. osób.

Dziękujemy za wszystkie nadesłane karty zgłoszeń, sprawozdania i fotografie. Wiele z nich zamieścimy w raporcie o 7. edycji Święta Drzewa, który wydamy w czerwcu.

Rosną drzewa, rosną mali ludzie

Święto Drzewa – program edukacji ekologicznej Klubu Gaja doczekał się już swojej siódmej edycji. Sadzenie drzew w całej Polsce i na świecie zaczęliśmy 10 października 2009 r. w Warszawie obok Placu Żelaznej Bramy. Dziś publikujemy pierw-sze relacje, które do nas dotarły, opisujące jak święto przyjmuje się w różnych miejscach w kraju, gdzie cieszy się już długo-letnią tradycją, a gdzie inicjatywy wokół niego zataczają coraz szersze kręgi społeczne, na czym zależy nam szczególnie. Wkrótce spośród nadsyłanych sprawozdań wybierzemy najlepszych, których nagrodzimy statuetką Czarodziejskiego Drzewa oraz statuetką Pegaza. Ta druga przygotowana jest dla tych, którzy nie tylko sadzą drzewa, ale także zbierają makulatu-rę w ramach programu Zbieraj makulaturę, ratuj konie.

Uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Nądni (woj. wielkopolskie) postanowili włączyć do swoich działań ekologicznych Urząd Gminy Zbąszyń, Nadleśnictwo Wolsztyn, Zakład Gospodarki Komunalnej w Zbąszyniu, rodziców i mieszkańców wsi: Nądnia, Nowa Wieś Zbąska, Nowa Wieś, a także uczniów wszystkich szkół z terenu Gminy Zbąszyń. Współpracę pomię-dzy szkołą i Urzędem Miejskim przypieczętowano podpisaniem układu partnerskiego o współpracy. Jej zakres obejmował: posprzątanie przez uczniów terenów zielonych jako przygotowanie miejsca dla drzewka, powierzenie opieki nad drzewem i skwerem Zakładowi Gospodarki Komunalnej, uroczyste zasadzenie na terenie miasta Zbąszyń Drzewa Pokoju i prelekcję w Zbąszyńskim Ośrodku Kultury nt. ochrony drzew. Zgodnie z porozumieniem w sali rady miejskiej zbąszyńskiego ratusza odbyła się debata środowiskowa z udziałem miejskich radnych. Sadzenie przy miejskich Łazienkach sadzonki Dębu Chrobrego, przekazanego przez Nadleśnictwo Wolsztyn, było uroczystym momentem zamykającym całe przedsięwzięcie. W Mrągowie (woj. warmińsko-mazurskie) Święto Drzewa przygotowano już po raz trzeci w ramach Forum Ochrony Przyrody Mazurskiej. Inicjatorem akcji było Stowarzyszenie Edukacji Ekologicznej i Kulturalnej, które otrzymało na to środki z Gminy Miejskiej Mrągowo. Święto wsparły Zielone Dzieciaki Zosi Wojciechowskiej, Mazurski Park Krajobrazowy z Krutyni, Młodzieżowy Dom Kultury w Mrągowie i Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie. Sadzeniu klona, zafundowanego przez firmę Remondis, towarzyszyła orkiestra dęta z Mrągowa. Muzycy odegrali hymn Unii Europejskiej i pomogli posa-dzić drzewo, które w symboliczny sposób zostało objęte przez dzieci dłońmi. Specjalne drzewko dla pokoju otrzymała 10 Leśna Drużyna Harcerska, był to jesion wyniosły. Sadzenie drzew nie było jedyną atrakcją w tym dniu. Zorganizowano także wystawę i warsztaty.

Szkoła Podstawowa im. Roweckiego Grota w Koziegłowach w Święcie Drzewa bierze udział już od siedmiu lat czyli od początku. Sadzi drzewa nie tylko na terenie szkoły, ale również w lasach i na osiedlach. Staramy się, aby co roku ta impreza miała inny niepowtarzalny charakter, aby sadzenie drzew kojarzyło się dzieciom z czymś przyjemnym tak, by późniejsza opieka nad drzewami była również naturalnym zachowaniem, a nie przykrą koniecznością. I nie ważne jest czy posadzimy 100 czy więcej drzew, ważne jest, to co pozostanie w pamięci temu młodemu człowiekowi, czy jak będzie dorosły, czy i wtedy zechce posadzić swoje drzewo, a może będzie bardziej dbał o te drzewa, które już rosną wokół nas. – napisano w sprawozdaniu. Szkoła Podstawowa nr 18 w Olsztynie także uczestniczy w święcie od początku. Uczniowie w przebraniach i z przygotowanymi transparentami uczestniczyli w happeningu. Podczas hucznego przemarszu dzieci skandowały hasła nawołujące do ochrony drzew. Tym razem koło szkoły posadzono klona czerwonego i migdałowca. Wcześniej w klasach przeprowadzony był cykl lekcji na temat rozpoznawania gatunków drzew, rodzajów lasu oraz sposo-bów zapobiegania zmniejszania się powierzchni lasów.

Jałowce, tuje, jodły, trzmieliny, berberysy i bukszpany to drzewa, które posadzili uczniowie Zespołu Szkół w Trzcinicy (woj. wielkopolskie) wokół swojej placówki. Oprócz tego podjęto tu szereg działań edukacyjnych. Uczniowie klas I–III wykorzystu-jąc różnorodne techniki plastyczne wykonali prace konkursowe Drzewo w czterech porach roku. W klasach III przeprowa-dzono test z wiedzy przyrodniczej. Czwartoklasiści wykonali zielniki drzew rosnących w Polsce, natomiast uczniowie klas V przygotowali jesienną kompozycję. Inni uczniowie wykonując modele drzew z najróżniejszych materiałów wzięli udział w konkursie Drzewo z odpadów. Klasy przygotowały również transparenty zachęcające do ochrony drzew. Wykorzystano je 21 października podczas ekologicznego przemarszu ulicami Trzcinicy. W ten sposób uczniowie chcieli przypomnieć miesz-kańcom, jak ważne znaczenie mają drzewa i przyroda.

Dla Gimnazjum w Zalesiu Górnym Święto Drzewa to już tradycja. W tym roku, podobnie jak w Warszawie podczas oficjal-nej ogólnopolskiej inauguracji święta, bohaterką była lipa. Z nią związano tematykę konkursów: plastycznego – Wariacje na temat lipy i literackiego – Ale lipa. Ten ostatni polegał na napisaniu najbardziej nieprawdopodobnego opowiadania, rozgrywającego się w świecie rzeczywistym. Na tle dekoracji wykonanej z kompozycji plastycznych prac konkursowych oraz plaka-tów ekologicznych uczniowie klasy IIc wygłosili montaż słowny, opowiadający o występowaniu, historii gatunku, zastosowa-niu oraz o ciekawostkach na temat lipy. O lipie opowiedział także gość z Nadleśnictwa Chojnów. Do obchodów Święta Drzewa w Gminnym Przedszkolu w Kołbieli przygotowywano się już od początku roku szkolnego. 9 października pięcio- i sześciolatki wybrały się na wycieczkę, aby przyjrzeć się z bliska, rosnącej nieopodal, prawie stuletniej sośnie. Dzieci były zachwycone i zafascynowane, gdy po raz pierwszy zwrócono im uwagę na tak ogromne i wiekowe drzewo, które jest Pomnikiem Przyrody. W Bursie Szkolnej w Suwałkach przygotowano gazetkę ścienną opisującą historię Święta Drzewa oraz ciekawostki związane z drzewami w różnych zakątkach świata. Drzewka, które wychowankowie sadzili tym razem, stanęły obok tych sadzonych w ubiegłorocznych akcjach. Bursa przystąpiła także do akcji Zbieraj makulaturę ratuj konie. Na dwóch piętrach wystawiliśmy pojemniki do zbiórki. Cieszymy się, że wychowankowie zamiast wyrzucać skrawki papieru, tekturowe opakowania, stare gazety i zeszyty do kontenera na śmieci wrzucają je do wystawionych na korytarzu pojemników na maku-laturę. O efektach naszej zbiórki makulatury przekonamy się w czerwcu. – referuje Joanna Jatkowska.

Gimnazjum im. Polskich Noblistów w Bralinie uczestniczyło w Święcie Drzewa po raz kolejny. Uczniowie wszystkich klas na szkolnym apelu przedstawiali przygotowane przez siebie plakaty – prezentacje drzew. Przeprowadzono także konkurs Drzewo w fotografii, konkurs wiedzy o drzewach, a przez szkolny radiowęzeł cały dzień podawano w ciekawej formie infor-macje na temat drzew. Wokół szkoły posadzono 15 krzewów, a w akcji wzięło udział 187 uczniów oraz 22 nauczycieli. Dzięki świętu o otoczenie swojej szkoły zadbali także uczniowie z Gimnazjum nr 4 w Starachowicach. Już od trzech lat tutejsi gimnazjaliści zajmują się tworzeniem przyszkolnego ogrodu. W poprzednich latach samodzielnie posadzili ponad 100 drzewek (świerków i tuj). Teraz wokół szkoły pojawiły się brzozy i graby. Najpierw drzewka zostały przez młodzież wykopane w szkółce pani Beaty Pawłowskiej właścicielki Zielonego Ogrodu. Gimnazjum nr 2 w Zabrzu Święto Drzewa zorganizowało w ramach projektu ekologicznego własnego autorstwa – Więcej Zieleni dla Zabrza! Pieniądze na realizację pochodziły z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W akcji wzięło udział 50 uczniów, którzy zasadzili prawie 100 sadzonek wokół szkoły, w tym Drzewko dla Pokoju. Przygotowania do akcji trwały wiele tygodni. (…) Akcja była szcze-gólnie trudna, ponieważ pogoda nie dopisała. Uczniowie pracowali na zmianę, momentami w silnym deszczu. Natomiast ich zaangażowanie przerosło nasze oczekiwania, z trudem dawali namówić się na łyk malinowej herbaty. – relacjonuje Katarzyna Kwiatek-Grabarska. Informacja prasowa z wydarzenia pojawiła się na oficjalnej stronie internetowej Zabrza oraz w lokalnym tygodniku – Głos Zabrza.

Uczniowie z Gimnazjum nr 3 w Inowrocławiu sadzonkami drzew podzielili się z przedszkolakami. Przy szkole posadzono 28 drzew, w tym 15 świerków i 13 sosen. Dwie sosny przekazano przedszkolakom, aby zasadzili je w swoim ogrodzie. W Gimnazjum nr 9 w Zabrzu Święto Drzewa połączono ze szkolnym świętem Dnia Pasowania na Ucznia Klasy Pierwszej. Impreza rozpoczęła się od turnieju sportowego, quizu wiedzy o szkole i prezentacji na temat różnych dziedzin nauki, kultury i sztuki. Klasa, która zdobyła największą liczbę punktów wygrała konkurs i symbolicznie zasadziła Drzewko Pokoju na terenie przyszkolnego skwerku. Tego roku była to jabłoń. Każdy uczeń klasy Id symbolicznie brał udział w sadzeniu Drzewka Pokoju pełen optymizmu i z uśmiechem. W latach kolejnych planujemy kontynuowanie takiego święta , marzymy jednak o tym, aby każdy uczeń miał własne drzewko. – deklaruje opiekunka akcji, Joanna Król.

Akademia Malucha w Zambrowie w Święcie Drzewa bierze udział już od 2004 r. Spotkanie dzieci z leśnikiem Mirosławem Rusieckim poprzedził cykl zajęć Jesień w parku i w lesie. Dzieci dowiedziały się czym jest środowisko leśne, kto sadzi drzewa i w jaki sposób o nie dba, jakie rośliny i zwierzęta można spotkać w lesie. Drzewka posadzono w przyszkolnym ogrodzie. Dzieci z Przedszkola Miejskiego Nr 99 w Katowicach rozpoczęły obchody Święta Drzewa od odśpiewania hymnu ułożo-nego specjalnie z okazji Święta Drzewa przez koordynatorkę działań Gabrielę Skrzypczak:

Święto drzew dziś obchodzimy,
Zdrowia, szczęścia im życzymy.
Niechaj rosną wzwyż do góry,
Niech sięgają aż pod chmury.
Ref.: Nasze ukochane drzewa,
w waszych liściach ptaszek śpiewa,
wasza zieleń da powietrze
to dla ludzi jest najlepsze.

W Miejskim Przedszkolu nr 39 im. Bajkolandii w Rudzie Śląskiej biletem wstępu na obchody święta był własnoręcznie przygotowany przez dzieci papierowy listek. Maluchy kolejno oddawały swoje bilety wstępu naklejając je na planszę z namalowanym pniem drzewa. Już we wrześniu wspólnie z rodzicami i zaprzyjaźnionymi leśnikami dzieci uczestniczyły w wycieczkach do lasu, by zbierać nasiona drzew, porównywać korę znanych drzew i obserwować ją przez lupę. Niesamowitą przygodą było dla nich kalkowanie kory na kartkach papieru, a potem przytulanie się do drzewa „jak do mamy”- mówiły dzieci, obejmując różnej grubości drzewa iglaste i liściaste. Ich grubość mierzyły za pomocą sznurka. W Przedszkolu i Szkole Podstawowej Bierzwniku (woj. zachodniopomorskie) przygotowania do uroczystości rozpoczęły się od projekto-wania dekoracji czyli pięknych przestrzennych drzew. Zadziwiała inwencja twórcza mam. Wykorzystywaliśmy gazety, szary papier, suche liście, łupiny orzecha włoskiego, krepinę, folię, styropian. Sala przybrała wygląd prawdziwego lasu. Dzieci przynosiły maskotki leśnych zwierząt i układały je pod drzewami. Podczas zajęć popołudniowych, wykonaliśmy z dziećmi makietę lasu, gdzie na pachnącym mchu pojawiły się papierowe grzyby, tekturowe sarenki i wiewiórki. – opowiada Sylwia Szurzyńska. W Bierzwniku do święta przyłączyli się: zastępca dyrektora ZSP, kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, funkcjonariusze policji, pani leśnik, urzędnik z lokalnego urzędu oraz rodzice.

SP w Mirczu	SP w Nądni filia Nowa Wieś Zbąsko	Przedszkole nr 1 w Miastku

Do Święta Drzewa w Leśnym Arboretum w Kudypach (Nadleśnictwo Kudypy RDLP w Olsztynie) włączyli się członkowie Koła Towarzystwa Przyjaciół Lasu Las Kudypski, którzy wspólnie z Caritasem Archidiecezji Warmińskiej opiekującym się Hospicjum w Olsztynie zasadzili Drzewko dla pokoju. Była to sadzonka orzecha szarego. Przy okazji utworzono także kolejne Pole nadziei sadząc wokół Dębu Papieskiego cebulki żonkili – symbol nadziei dla ludzi przebywających w hospicjum. Uroczystości uświetnił koncert artysty trębacza Piotra Jankowskiego z Gdańska w pięknej scenerii warmiń-skiego lasu. Po zakończeniu odbyła się wspólna biesiada przy ognisku połączona z przybraniem Drzewka szczęścia, na którym uczestnicy zawiesili kolorowe papierowe listki i serduszka z wypisanymi życzeniami, ponieważ wśród nich panuje przekonanie, że w tym dniu wszelkie życzenia i marzenia się spełniają. Informacje o obchodach odnotowały media: TVP, Radio Olsztyn i Gazeta Olsztyńska.

Do programu Święto Drzewa po raz kolejny przyłączył się Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Miliczu, gdzie grupa uczniów podczas długich przerw chodziła po szkole z transparentami, na których widniały przyrodnicze hasła związane tematycznie z drzewami i ich ochroną. Posadziliśmy tylko 10 drzew, ponieważ nasza szkoła jest w trakcie remontu i dopiero po nim będziemy mogli zagospodarować nasz teren. Obiecujemy, że w następnym roku posadzimy ich więcej. Jakiś czas po Święcie Drzewa uczniowie pojechali zwiedzić Nadleśnictwo Milicz oraz wzięli udział w lekcji terenowej poświęconej ptakom zamieszkującym Dolinę Baryczy. Jesteśmy bardzo zadowoleni z tej współpracy. – opowiada Zyta Pudłowska.

Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Słupsku podjął współpracę z Nadleśnictwem w Ustce. Na obrzeżach miasta posa-dzono 100 świerków, a na uczestnikach największe wrażenie zrobił sprzęt, którym się posługiwali do wykopywania dołków pod rośliny. Pierwszy raz w Święcie Drzewa wzięło także udział Prywatne Przedszkole Koniczynka w Mosinie. Nauczycielka zapoznała dzieci z sadzonkami drzew, a samo sadzenie, podczas którego każde dziecko wsypało odrobinę ziemi, zakończyło się radosnym tańcem wokół drzew. Dzieci z Przedszkola nr 13 w Będzinie zasadzone przez siebie drzewko przystroiły balonikami i serpentynami.

Maluchom z Przedszkola nr 16 w Przemyślu drzewa podarowało Nadleśnictwo Krasiczyn, a krzewy supermarket Nomi. Sadzonki zaniesiono do Prezydenta Miasta Przemyśla oraz jego zastępców. Drzewa otrzymali również wizytator Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, naczelnik Wydziału Edukacji, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 6 w Przemyślu i dyrektorka przedszkola. Aby rozpowszechnić ideę Święta Drzewa sadzonki trafiły także do redakcji gazet lokalnych: Nowin oraz Życia Podkarpackiego. Przedszkole nr 1 z Opalenicy także podzieliło się ideą Święta Drzewa z innymi. Dlatego też dzieci z każdej grupy zaprosiły rodziców, by wspólnie z nimi zasadzić w ogrodach przedszkolnych drzewa iglaste i liściaste podarowane przez Urząd Miejski w Opalenicy, Nadleśnictwo Grodzisk Wlkp. i Prywatną Szkółkę w Porażynie.

Publiczne Gimnazjum im. Świętej Jadwigi Królowej w Krygu planowało posadzenie kilku drzew, lecz plany zago-spodarowania terenów zielonych wokół szkoły na boiska sportowe, spowodowały ograniczenie liczby sadzonek do jednej, ale za to posadzonej jako drzewko pokoju. Być może będzie to początek Alejki pokoju, na której każde drzewko będzie miało swoje imię. To pierwsze nosi imię patronki szkoły Jadwigi. Publiczne Gimnazjum nr 3 w Kędzierzynie-Koźlu, które odwiedziło siedzibę Klubu Gaja w Wilkowicach, w tym roku przygotowało happening o drzewie. Impulsem do działań, poza Świętem Drzewa, był także prezent w postaci Buka Prymasowskiego, które gimnazjum otrzymało w ramach współpracy szkół imienia Kardynała Wyszyńskiego.